Trong lĩnh vực bất động sản (BĐS), các doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đang hoạt động tại Việt Nam có thể chuyển giá qua hình thức mua sắm thiết bị, máy móc từ DN mà họ chỉ định tại nước ngoài (NN).
Vụ Keangnam Vina vừa rồi, hình thức vay vốn NN với số lượng lớn và tính lãi cao cũng là hình thức chuyển lãi ra nước ngoài. Hoặc, DN có thể sử dụng đến hình thức thanh toán tiền lãi dồn cho nhà thầu xây dựng.
Với các hình thức chuyển tiền này, dù DN nhà thầu phải chịu các loại thuế nhà thầu nhưng nhìn chung số tiền mà họ phải nộp sẽ nhỏ hơn thuế TNDN hiện hành là 25% như hiện nay.
Đối với hoạt động xây dựng, DN vào thị trường Việt Nam thường phải làm thủ tục đăng ký giấy phép nhà thầu và đăng ký thuế nhà thầu. Thuế nhà thầu có thể đăng ký theo hai hình thức: trọn gói (10 - 15%/doanh thu và không được khấu trừ các khoản chi phí), hoặc là đăng ký như DN Việt Nam, tức đóng thuế TNDN 25%. (được khấu trừ các khoản chi phí như: thuê nhân công, thuê máy móc...).
Tuy nhiên, trong suốt "thời kỳ vàng" của BĐS, nhiều DN như Keangnam Vina khi bán được sản phẩm đã thu được lợi nhuận rất lớn và bất cứ hình thức nộp thuế nhà thầu nào cũng giúp họ giảm được số thuế ít hơn thuế TNDN 25%.
Để ngăn chặn tình trạng chuyển giá trong hoạt động xây dựng, BĐS như vụ Keangnam Vina là điều có thể làm được ngay từ đầu. Bởi giá thành của nguyên vật liệu đầu vào là điều có thể kiểm soát được.
Trong khi đó, với máy móc, thiết bị nhập khẩu phục vụ cho việc xây dựng tòa nhà cũng không phải là hàng xa xỉ vì tính ổn định lâu dài của tòa nhà được đặt lên hàng đầu thay vì là "tính đẳng cấp".
Do đó, chủ đầu tư cũng như nhà thầu có thể nhập khẩu các loại máy móc đáp ứng tiêu chuẩn tối thiểu. Trên hai cơ sở đấy, cơ quan thuế dễ dàng xác định được chi phí xây dựng tòa nhà và biết được nguyên nhân lỗ thật hay giả.
Thậm chí, khoản chênh lệch trong các hợp đồng mua bán nhà ở, cơ quan thuế vẫn có thể điều tra bằng cách thu thập lại biên lai giữa bên mua và bán, cũng như lấy lời khai của những người mua để xác định tình trạng vi phạm về thuế.
Ngoài ra, nói về chuyện nhập khẩu trang thiết bị, máy móc cũ vào Việt Nam rồi "phù phép" thành máy mới để kê khống giá trị đầu vào thì càng không thể vì phía cơ quan hải quan có thể kiểm soát được. Hơn nữa, chuyện nhập máy móc cũ vào Việt Nam hiện không phải dễ, muốn nhập phải có giấy phép của Bộ Khoa học Công nghệ, chứ không phải máy nào cũng nhập được.
Việc truy thu thuế là biện pháp cần thiết và cũng được nhiều nước áp dụng. Tuy nhiên, việc truy thu thuế hàng ngàn tỷ đồng chứng tỏ rằng việc hiểu và áp dụng các quy định về thuế có nhiều điểm chưa rõ ràng và chưa cụ thể nên một số DN tận dụng các điểm đó để cho rằng số thuế phải nộp ít hơn quy định.
Việc truy thu thuế với số lượng lớn có thể làm ảnh hướng lớn đến kinh doanh của DN khi họ cho rằng số tiền nói trên là tiền lãi và đã có, nhưng phương án sử dụng khác và có thể làm cho DN rơi vào tình trạng thiếu vốn do bị truy thu thuế. Điều này ở góc độ nào đó cũng ảnh hưởng đến cái nhìn của nhà đầu tư nước ngoài về môi trường đầu tư ở Việt Nam.
Do vậy, để hạn chế hoạt động chuyển giá, tôi cho rằng, cơ quan thuế cần điều chỉnh hàng rào thuế đối với các loại hình dịch vụ sao cho không tạo ra kẽ hở để DN tận dụng hưởng chênh lệch.
Theo quan điểm của cá nhân tôi, chính sách thuế và khả năng điều chỉnh thuế nhanh và kịp thời là cơ sở quan trọng để ngăn chặn tình trạng chuyển giá. Ở những nước phát triển, cơ chế thuế rất chặt chẽ, cụ thể nên một khi đã quyết định đầu tư vào quốc gia đó, DN buộc phải tuân thủ theo những quy định này ngay từ đầu.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét